Walentynki - Miłojść je jak strōm

Dzisiej mōmy Walentynki toż baje ździebko ô miłojści 😊  

Nojprzōd chcã se na chwila zatrzimać na mojym ślōnskym blogu wele słōw srogygo polskiygo wiyszcza:

„Kto miłości nie zna ten żyje szczęśliwy i noc ma spokojną i dzień nie tęskliwy” [Adam Mickiewicz – Dziady cz. III]

Mogło by se wydŏwać, iże to je prŏwda – bez miłojści niy ma tynskniyniŏ, niypewnojści a czowiek mŏ pokōj, bo żŏdyn go niy zrani. Ale eli to je richtig szczyńście?

Miłojść je nojgryfniejszym geschynkym, keri mōgymy ôd kogojś dostać abo komuś dać, mimo, iże czansto wiōnże se ze bōlym i cierpiyniym. To ôna nodŏwŏ naszymu życiu syns. Bez miłojści, chōby tyj nojbarzi ulotnyj, dni sōm prōżny a nocy pozbawione marzyń i nadzieji.  

Ôtworzynie se na miłojść wymŏgŏ ôdwagi. Mōgymy se zranić, mōgymy upajść, ale kŏżdŏ prōba pomŏgŏ nōm spochŏpić, kim my sōm i czygo chcymy. Miłojść je zdrzadłym, we kerym widzymy swoje nojmocniejsze strony, ale i ty, nad kerymi trza pracować. To dziynki tyj drugij ôsobie uczymy se ściyrpliwojści, zrozumiyniŏ, poświyncyniŏ, a przede wszyjskim – prŏwdziwyj głymbi włŏsnych uczuć. Miłojść dŏwŏ nōm siōła do pokonywaniŏ trudnojści i do byciŏ lepszōm wersjōm siebie.  

W miłojść nigdy niy ma gwarancyji, iże wszystko pōdzie dobrze. Miłojść wymŏgŏ gotowojści, keby zaryzykować nawet jejźli niy wiadomo co baje. Gotowojści, keby być zusammen, ôdkrywać se nawzajym, budować cojś, co moge być piykne.

Bez miłojści życie moge se wydŏwać spokojniejsze, ale je pozbawiony emocyji, kery sprawiajōm, iże chce nōm se budzić kŏżdygo dnia. Uśmiych, czułe wejrzynie i bliskojść drugygo człowieka sōm rzeczōma bezcynnymi. Dlatygo warto szukać, próbować i walczyć o miłojść…

Nawet jeźli niy kŏżdŏ miłojść skōnczi se spełniyniym, to te krōtke chwily wele kogojś, fto je do nŏs ważni, sōm warte ryzyka. Ôd nich ślad już na dycki ze nami ôstanie i baje przipominŏ nōm iże żyli my tak richtig 😊  

A jako jŏ widzã miłojść? Je to uczucie, kery je pōłne sprzecznojści - poradzi przyniejść radojść, ale i tynsknota... Ôdpowiedzi szukałach we słowach, kery ułożołach we wiersz, do ftorygo przeczytaniŏ Wŏs zaprŏszōm 😊

MIŁOJŚĆ JE JAK STRŌM

Miłojść je jak strōm

Keri ze ziorka rojśnie

Zasioni na zygrodzie ze nadzijōm

Przi cichyj wiojśnie

Czekej cierpliwie

Poleku drugygo ôdkrywej

Keby korzyń chyciŏ prawdziwie

Sercym ônygo podlywej

I choć se wydŏwŏ

Iże nic se niy dzieje

Ôn se w ziymi umacniŏ

Keby przetrwać

Rozmajte zawieje

Niy bōj se natrudzić

Dej mu wyrojś ponad piyń

Keby se szło przed dyszczym skludzić

A w upale znolejźć ciyń

Naprawiej błyndy

Rōb co we twojyj mocy

Aże pujści pyndy

I wydŏ ôwoce

A jak zrobi se burza

Kerŏ gałanzie połomie

Tedy szukej kluczyka

Co sercy ôtworzyć umie

Sōm i tacy kerzi zamiast sadzić

Wolōm trzimać ziorka w kabzie

Niy bandōm se wadzić

Ale ich łōnka prōżnŏ bandzie

Ôni niy chcōm se trŏpic

Samōm prōbōm istnieniŏ

Niy umiōm spochŏpić

Iże ôna nadŏwŏ ôd nich życiu znaczyniô

Toż kej mŏsz szansa to ziorke siej

Pielyngnuj je mimo trudnojści

W tyn strōm wiara miej

Bo to je syns życia w całojści.

Eichendorff po naszymu - "Winternacht" / "Zimowŏ noc"

Pŏra dni do zadku świat wyglōndoł choby se na chwila zatrzimoł – wszandzie bōł śniyg a cisza zimowyj nocy nadŏwała tyj chwili magiji. Terŏzki śniyg stajoł, ale zima dali nōm ô sobie przipominŏ chōdnym luftem a sagatymi strōmōma.

Atmosfera zimowyj nocy ôpisoł Joseph von Eichendorff we swojym wierszu „Winternacht”. Je to gryfni, einfachowi ôbraz przirody i uczuć, kery znŏ kŏżdi ze nŏs – tynsknoty, ciszy i nadzieji na nowi poczōntek.

Zachyncōm do przeczytatniŏ mojygo tłumaczyniŏ tego wiersza i chwila refleksyji we tym zimowym czajsie 😊

WINTERNACHT - Joseph von Eichendorff

Verschneit liegt rings die ganze Welt,

ich hab' nichts, was mich freuet,

verlassen steht der Baum im Feld,

hat längst sein Laub verstreuet.

 

Der Wind nur geht bei stiller Nacht

und rüttelt an dem Baume,

da rührt er seinen Wipfel sacht

und redet wie im Traume.

 

Er träumt von künft'ger Frühlingszeit,

von Grün und Quellenrauschen,

wo er im neuen Blütenkleid

zu Gottes Lob wird rauschen.

ZIMOWŎ NOC-  tłumaczynie własne 

Całi świat zaśnieżōni,

niy ma rzeczōw kery by mie radowały,

na polu stoi strōm ôsamotniōni,

kerygo listki dŏwno sleciały.

 

Ino we cichŏ noc wiater grŏ

Gałanzie lekko wprawiŏ we ruch,

Aże do wierchōw zaleciŏ

I gołdŏ pojśrōd snōw.

 

Marzi ô prziszłyj wiojśnie,

ô rzyce kerŏ baje szumiała,

kej we kleid ze kwiŏtkōma ôbrojśnie

na Pōnbōczka chwała.

Nowi Rok - Nowi Kleid

Slecioł kolejni rok – czas w kerym bōło moc niyspodzianek, wyzwań i emocyji.

Keby mi ftojś we styczniu pedzioł co mie czekoł, to bych mu możno niy uwierzoła. Bōły chwile radojści i małich sukcesōw, ale też trudniejsze chwile, w kerych trza se bōło zmierzyć ze swojymi emocjōma i znalyjź siōła na nowo. Niy brachowało tyż zdarzyń kere mie richtig zaskoczōły i kerych bych se nigdy niy spodziewała.

Dzisiej ze nadziejōm zaglōndōm we prziszłojść. Życzã Wōm i sobie keby tyn nadzchodzōnci rok przykludziŏ moc dobrich chwil, nowich możliwojści, ale tyż pokoju.

Zaprŏszōm do przeczytaniŏ mojygo wiersza w kerym zamykōm tyn stari 2024 rok a ôtwierōm se na nowi 2025 😊

 

NOWI KLEID 

Kludzã do schranku

Znoszōni kleid

Niy wyszoł żejś bez szwanku

Es tut mir Leid

Kej żech cie ôblykła

Jak se zaczoł rok

Dumnie żech stŏwiała

Kŏżdi krok

I zaglōndałach we dal

12 miesiynci to kupa czasu

Niyrŏzki zamiast na bal

Musieli my iść do lasu

Sam żech zahŏczōła

I zrobioł se loch

Bo żech myjślała

Iże moge ściana rozwalić groch

Sam se knefel serwoł

I pasek je poprzekryncani

Do kabzy ftojś cojś wsadzioł

Kej tańcowoł ze nami

Petardy strzelajōm

Muszã poleku cie symnōńć

Szwŏczki mie wołajōm

Dziynkujã żejś bōł ze mnōm

Wilijŏ

Narejście prziszŏ tyn wyjōntkowi, świōnteczni czas, kerymu przajã całym sercym 😊

Świynta majōm we sobie coś, co mie dycki zachwycŏ. Uwielbiōm ty lŏtanie przed świyntōma, keby wszystko boło fertig i jak w dōma woniŏ choinkom, keksami i mandarynkōma, a wszandzie blendujōm światełka.

Świynta to je do mie czas spyndzōni ze familiōm i kamratōma na gŏdce, śmiōniu se, dŏwaniu se geschynkōw i radowaniu ze tygo, iże se je zusammen.

A jak we ciymnym kojściele na pastyrce ôrkestra zacznŏ grać „Wśród nocnej ciszy” to czujã iże na nowo rodzi se we mie nadzieja, choćby niy wiam na jakim życiowym winklu żech bōła.

To je do mie magijŏ świōnt – ôdnalejziynie światła kej je ćma i radojści we einfachowich rzeczach 😊

Życzã Wszyskim Wesołich Świōnt a jak se już porobicie i siedniecie wele choinki to wejrzejcie na wiersz keri napisałach 😊

WILIJŎ

Biołŏ Wilijŏ

Kaj je do dōm drōga?

Kŏżdi se uwijŏ

Niyskoro prziś niy mogã

 

Piyrszŏ gwiŏzda blynduje

Zwierzynta gŏdajōm 

Nadziejã se ôdnejduje

Kej do stołu zasiadōm

 

Ôpłatek se łōmie

Ze serca płynōm wünsche

Familijŏ wele mie

Pōnbōczek se rodzi we Betlyjce

Eichendorff po naszymu - "Die Heimat" / "Heimat"

Dzisiej przipadŏ 167 rocznica śmierci Josepha von Eichendorffa. Z tyj ôkazji publikujã mojy tłumaczynie wiersza „Die Heimat”, w kerym poeta spōminoł swojy rodzinne strony i beztroskie czasy za bajtla spyndzōne ze bratym. 

Trza jednak przidać, iże do Eichendorffa „Heimat” to niy je ino konkretni platz na ziymi, ale tyż duchowŏ przestrzyń, w kerej je kupa spōmniyń, emocyji i kerŏ je w harmonii ze naturōm. 

Wiersz zachyncŏ do refleksyje nad rolōm korzyni w życiu czowieka i nad tym, jako spōmniyniŏ formujōm naszŏ tożsamojść.

DIE HEIMAT - Joseph von Eichendorff

An meinen Bruder 

Denkst du des Schlosses noch auf stiller Höh?

Das Hörn lockt nächtlich dort, als obs dich riefe,

Am Abgrund grast das Reh,

Es rauscht der Wald verwirrend aus der Tiefe. --

O stille, wecke nicht! es war, als schliefe

Da drunten ein unnennbar Weh.

Kennst du den Garten? -- Wenn sich Lenz erneut,

Geht dort ein Mädchen auf den kühlen Gängen

Still durch die Einsamkeit

Und weckt den leisen Strom von Zauberklängen,

Als ob die Bäume und die Blumen sängen

Rings von der alten schönen Zeit.

Ihr Wipfel und ihr Bronnen, rauscht nur zu!

Wohin du auch in wilder Lust magst dringen,

Du findest nirgends Ruh,

Erreichen wird dich das geheime Singen;

Ach, dieses Bannes zauberischen Ringen

Entfliehn wir nimmer, ich und du!

HEIMAT - tłumaczynie własne 

Mojymu Bratu  

Eli jeszcze pamiyntŏsz tyn zamek ftori na wierchu stoł?

Kaj bez noc słychać rogu wołanie,

Sornik swoje pastwisko mŏ,

A lasu dziwne granie. --

O ciszo, niy budź! Bo niy minie

Ból ftorygo żŏdyn niy znŏ.

 

Eli jeszcze pamiyntŏsz ta zygroda? -- Kaj wiosna gojści,

Kaj dziŏcha bez korytarze szpaceruje

Cicho we samotnojści

I magicznich dźwiynkōw zdzōdła ôdnajduje,

A kŏżdi strōm i kwiŏtek choćby wyśpiywuje

Ô dŏwnich dniōw światłojści. 

Przidźcie ku mie wierchy a strumiynie!

Kaj cie ino kluczi los,

Spokoju szukŏsz darymnie,

Wszandzie cie znojdzie tajmniczy głos;

Ach, tygo magicznygo zaklyncia moc

Od ftorego se niy udŏ uciyc, ani tobie ani mie!

Światło migŏ na grobie

Piyrwsze dni listopada, to smutne i nostalgiczne dwa dni - Wszystkich Świyntich a Zaduszki.

Dni w kerych świat se na chwila zatrzimuje...

Zaglōndōmy za siebie i mōmy nadziejŏ iże zobaczymy tich, ftorich już sam ze nami niy ma. Naszich bliskich, kamratōw a niyrołzki cudzich, kerzy ŏdegrali ważnŏ rola we naszym życiu. Choć wiymy, iże ôdeszli to czujymy ich ôbecnojść.

Idymy na kerkhŏw ze wiyncym abo kwiŏtkōma zapŏlić świyczka a porzykać na ôd nich grobie. Wierzymy iże śmierć niy je końcym a kiedyjś jeszcze se trefnymy…

ŚWIATŁO MIGŎ NA GROBIE

Światło migŏ na grobie

Kwitnōm chryzantymy

Jako tam idzie tobie

Tygo już niy wiymy

Niy mijŏ tynksnota

Wieczni spoczynek Pōnbōczku mu dej

A ôtwōtrz ty wrota

Kej przidzie nōm ôdejść ze ziymi tyj

Eichendorff po naszymu - "Herbst" / "Jesiyń"

Po pŏru dniach, we kerych niy bōło pogoda prziszło nazŏt słońce.

Niy blenduja już tak fest jak bez lato, ale ôd niygo promienie dali nŏs mogōm ôgrzŏć we czasie jesiynnego szpacyru, na ftori Wŏs dzisiej zabierōm. 

Toż ôblyczcie se jaki fajni mantel i szczewiki a pōdźcie ôbejrzeć eli jesiyń wyglōndŏ tak jak we wierszu ôd Eichendorffa, kery przetłumaczōłach 😊

HERBST - Josef von Eichendorff

Es ist nun der Herbst gekommen,

Hat das schöne Sommerkleid

Von den Feldern weggenommen

Und die Blätter ausgestreut,

Vor dem bösen Winterwinde

Deckt er warm und sachte zu

Mit dem bunten Laub die Gründe,

Die schon müde gehn zur Ruh.

 

Durch die Felder sieht man fahren

Eine wunderschöne Frau,

Und von ihren langen Haaren

Goldne Fäden auf der Au

Spinnet sie und singt im Gehen:

Eia, meine Blümelein,

Nicht nach andern immer sehen,

Eia, schlafet, schlafet ein.

 

Und die Vöglein hoch in Lüften

Über blaue Berg und Seen

Ziehn zur Ferne nach den Klüften,

Wo die hohen Zedern stehn,

Wo mit ihren goldnen Schwingen

Auf des Benedeiten Gruft

Engel Hosianna singen

Nächtens durch die stille Luft.

JESIYŃ - tłumaczynie własne

Prziszła jesiynnŏ pora,

Letni kleid ftori zastała

Symła ze pola  

A liściōw naciepała,

Przed wiatrym zimowym

Dŏwŏ ciepło

I chroni ziymia tepichem kolorowym,

Ftoryj se już zmierzło.

 

Widać jak idzie bez pola

Frela gryfnŏ,

Ze dugymi wosōma

Złote nici nad brzegōma wiyszŏ

I nuci piosynka ta:

Ej, wy kwiŏteczki moje,

Już na boki zaglōndać niy trza,

Ej, Zawrzyjcie płatki swoje

 

A ptōki we lufcie furgajōm

Nad wiyrchōma i jeziorōma światłymi

Aże do dalekij przepajści se udajōm,

Ze cedrōma srogimi,

Kaj ze złotymi skrzidłōma

Słychać ôd aniołów śpiywanie

Nad błogosławionych grobōma

Aże noc niy ustanie.